Zwakbegaafde pubers op de achterbank is weer een heel andere categorie waar je als chauffeur alle voelsprieten bij uit moet zetten. Pubers hebben de leeftijd om op ontdekkingsreis te gaan, hun horizon te verbreden, grenzen op te zoeken, er soms ook overheen gaan. Soms moet je ook over grenzen heen gaan om te ontdekken wat de grens is, wat prettig is en wat niet, wat handig is en wat niet, wat goed (voor je) is en wat niet. En wat je hoopt als ouder, verzorger, begeleider of iedere andere volwassene die op dat moment in charge is, dat kinderen leren van hun fouten. Maar zwakbegaafde kinderen zijn kwetsbaarder. Je kan ze minder goed rationeel aanspreken. Via gevoel werkt het beter.
Er zaten een keer twee pubers met Down syndroom op de achterbank te flikflooien. Zonder nou meteen weer iedereen over 1 kam te scheren, zijn mensen met Down Syndroom veel meer knuffelig en ben ik er persoonlijk op tegen om dat gedrag meteen de kop in te drukken. Voor je het weet, worden ze in iets geremd wat een belangrijke uitingsvorm voor ze is en dan lopen ze juist dáár weer een trauma van op. Maar ik hield het scherp in de gaten. Ik kreeg de indruk dat het meisje van de twee nogal gedomineerd werd en mijn alarmbellen begonnen te rinkelen. Ik heb teveel gehoord en gelezen over zwakbegaafde meiden in instelingen die zogenaamd een relatie krijgen terwijl ze zelf niet weten wat dat inhoudt en de jongen op wie ze verliefd worden ook niet. Als je dat niet een beetje van buitenaf in banen leidt, is mijn ervaring dat zo’n verliefdheid uit kan draaien op een primaire behoefte bevrediging van vooral de mannelijke helft van het koppel terwijl de vrouwelijke helft met hartzeer achter blijft. Of erger.
En wie weet werkt dat in zijn algemeen wel bij veel pubers en jong volwassenen als je al die @me2 verhalen tot je neemt. Grenzen bewaken op het vlak van lichamelijke integriteit lijkt voor vrouwen lastiger te zijn dan voor mannen. Alle emancipatie ten spijt denk ik toch dat het een biologisch dingetje is. Mannen zijn fysiek sterker en kunnen daardoor al snel domineren ook als ze heel aardig en terughoudend zijn. Goed, je hebt natuurlijk van die sterke vrouwen die heel goed weten wat ze willen en die hun grenzen kunnen bewaken, en bitches die zo’n jongen virtueel helemaal af kunnen maken maar dan zou ik denken dat hun Yange kant sterk ontwikkeld is. Zowel vrouwen als mannen als mensen die zich niet specifiek man of vrouw voelen, hebben een yinne en een yange kant. Ik gebruik expres deze termen om zo iedere connotatie met het woord man of vrouw en alle denkbeelden die daar weer aan gekoppeld zijn, juist te vermijden en ontkoppelen. In termen van het vrouwelijkheidsbeginsel (yin) en het mannelijkheidsbeginsel (yang), is Yin de ontvangende partij en Yang de initiërende partij. Alle levende wezens tot insecten aan toe hebben beide polariteiten.
Maar met die prietpraat hoef ik natuurlijk niet aan te komen zetten bij mijn giechelende pubers op de achterbank. In plaats daarvan vroeg ik aan het meisje of ze de jongen in kwestie leuk vond en of ze het leuk vond om te knuffelen. Haar antwoord was ja. Maar toch vertrouwde ik het niet. Ik vroeg door, door te vragen of ze verliefd was op die jongen. Het antwoord was weer ja. Daarna vroeg ik hetzelfde aan die jongen. Ja knuffelen daar lustte hij wel pap van. Ik zag het meisje glunderen. Maar toen ik hem vroeg of hij ook verliefd was op haar ontkende hij. Ik was geschokt. En het meisje ook. Maar waarom knuffel je dan zo met haar vroeg ik hem? Daar kon hij geen antwoord op geven en haalde alleen maar zijn schouders op. “Nu je dit weet”, vroeg ik weer aan het meisje, “vind je het dan nog steeds goed dat hij met jou wil knuffelen”? Nou nee, dat vond ze helemáál niet goed. Sindsdien was ze helemaal klaar met hem. Ze kon heel duidelijk grenzen aangeven. Verdrietig vond ik het wel, zo’n eerste afwijzing. Liefdesverdriet is nooit leuk maar dit was eigenlijk meer dan afwijzing. Geknuffeld en besnuffeld te worden zonder de bijbehorende emotionele betrokkenheid is ronduit misleidend en grensoverschrijdend verraad. Maar ik hoefde door dit incident niet meer in te grijpen. Dit vrouwtje in ontwikkeling naar volwassenheid stond haar mannetje. En dat vond ik dan wèl weer een goede ontwikkeling.